Αξιοθέατα

Ιστορικοί Ναοί

Συντεταγμένες: 37.986356, 23.755153

Άγιοι Πάντες (Αμπελόκηποι)

Στην περιοχή των Αμπελοκήπων, πίσω από το γήπεδο του Παναθηναϊκού, ξεπροβάλλει ο θαυμάσιος μικρός ναός των Αγίων Πάντων, περιτριγυρισμένος από ψηλές πολυκατοικίες, που αντικατέστησαν τα αμπέλια και τους κήπους, στα οποία οφείλει την ονομασία της η περιοχή.

Ο ναός χρονολογείται στον 11ο αιώνα και έχει κτιστεί επάνω στα ερείπια αρχαίου ιερού της Ουρανίας Αφροδίτης.
Σύμφωνα με τις πηγές, τον 12ο αιώνα ήταν το καθολικό της Μονής των Αγίων Ομολογητών, που ανήκε στον τότε δήμο Αλωπεκής.
Ο ναός σωζόταν σε ερειπιώδη μορφή μέχρι το 1922, οπότε έγιναν ανασκαφικές έρευνες στον χώρο, και μέχρι τη δεκαετία του 1950 πραγματοποιούνταν υπαίθριες λειτουργίες, κυρίως από τον προσφυγικό οικισμό που σχηματιζόταν στη γύρω περιοχή. Το μνημείο αναστηλώθηκε το 1956-1957 από το Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων. Στην αναστήλωσή του χρησιμοποιήθηκαν αρχιτεκτονικά μέλη από το αρχαίο ιερό και από ερείπια της βυζαντινής μονής, που αναδεικνύουν τη μακραίωνη ιστορία του χώρου. Στο κωδωνοστάσιο έχει εντοιχισθεί ένας λίθος με επιγραφή που δήλωνε τα όρια του αρχαίου ιερού, καθώς και ένας άλλος με ανάλυφο μικρό σταυρό. Τα εγκαίνια του ναού πραγματοποιήθηκαν την Κυριακή των Αγίων Πάντων του 1858.

Αρχιτεκτονικά ο ναός ανήκει στον τύπο του σταυροειδούς εγγεγραμμένου, έχει οκτάπλευρο τρούλο που στηρίζεται σε δύο κίονες από μάρμαρο Καρύστου και οι τοίχοι του είναι κτισμένοι με το πλινθοπερίκλειστο σύστημα τοιχοποιίας. Κάτω από τον νάρθηκα σώζονται τρεις τάφοι (αρκοσόλια), που είναι προσβάσιμοι με σκαλοπάτια, ενώ άλλοι τάφοι υπάρχουν κάτω από τον κυρίως ναό και στη δυτική πλευρά του προαυλίου. Ανάμεσα στους τελευταίους είναι και αυτός του ηγουμένου Θεοφυλάκτου, του 12ου αιώνα. Στο προαύλιο είναι ορατά αρχαία και βυζαντινά αρχιτεκτονικά μέλη, ενώ στην είσοδο του νάρθηκα υπάρχει αγίασμα, δηλαδή αθόρυβη μικρή πηγή, όπου σύμφωνα με την παράδοση ζούσε μεγάλο φίδι με κεφάλι δράκοντα.
Σήμερα ο ναός είναι μετόχι της Μονής Πετράκη και εορτάζει την Κυριακή των Αγίων Πάντων. 

Πληροφορίες

Επιπλέον

Διεύθυνση: 
Τσόχα 39, Αμπελόκηποι, Τ.Κ. 11521

Χρονολόγηση: 
11ος αιώνας

Περίοδος: 
Βυζαντινή

Πανηγυρίζει: 
Κυριακή των Αγίων Πάντων

Ιερά Μητρόπολη: 
Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών

Πρόσβαση: 
Μετρό: Στ. Αμπελοκήπων

Αξιοθέατα στη περιοχή

Αξιοθέατο στο χάρτη

Άρθρα στην ίδια περιοχή